Nedeni tam olarak bilinmese de 13 sayısı birçok ülkede insanlar tarafından şansız bir sayı olarak kabul görür. Hem de yüzlerce yıldan beri.
Araştırmacılar, ABD nüfusunun en az %10’unun 13 sayısında korktuğunu ve her yıl paraskevidekatriaphobi olarak bilinen 13.Cuma gününün daha da belirgin bir hale geldiğini söylüyor. Bu korku, nedeniyle yılda 800 milyon doları aşan finansal kayıplarla sonuçlandığı tahmin ediliyor. Bu tarihte evlenmek, seyahat etmek, ameliyat olmak gibi birçok etkinlik tercih edilmemektedir.
13 sayısını çevreleyen açıklanamayan korkular, esasen Batılı bir yapı gibi görünmektedir. Ancak, Eski Mısırlılar da dahil olmak üzere bazı kültürlerde benzer durumlar görülmüştür. Mesela, Asya’nın çoğunda 4 sayısından kaçınılır.
Peki 13 sayısıyla ilgili bu kadar şanssız olan şey nedir ve bu sayısal batıl inanç nasıl başladı?
13’ün neden şanssız olduğuna ilişkin teoriler
Korkunun kökenini çevreleyen en erken efsanelerden birisi dünyanın en eski yasal belgesi olan Hamurabi Kanunlarında 13. yasanın listeden çıkarılmış olmasıdır. Bu durum belki belgenin en eski çevirmenlerinden biri tarafından yapılan bir hata olduğu düşünülebilir, ancak orijinal metinde de 13. madde atlanmıştır.
Matematikçiler ve bilim adamları, antik dünyada genellikle “mükemmel” bir sayı olarak kabul edilen 12 sayısının üstünlüğüne işaret ediyorlar. Eski Sümerler, günümüzde hala zaman ölçmek için kullanılan 12’nin kullanımına dayanan bir sayı sistemi geliştirmişlerdi. Çoğu takvimde 12 ay vardır ve bir gün 12 saatlik iki yarım günden oluşur. Bu kadar mükemmel bir sayıdan sonra gelen 13 sayısının güçsüz ve eksik bir sayı olduğu düşünülmüş olabilir. Bunu örneğin Son Akşam Yemeğinde görüyoruz.
Hz. İsa’nın da bulunduğu son yemekte 13 kişi vardı. 13. kişinin ona ihanet eden Yahuda olduğu düşünülmektedir. Bir diğer teori de Hz. İsa’nın 13 Nisan 33’de çarmıha gerildiği yönündedir.
Büyük İskender zamanında, yılın her ayını temsil eden 12 Tanrı vardı .
İskender bir Tanrı olmak istedi, bu yüzden memleketinde bir heykel inşa etti. Bundan kısa bir süre sonra öldü.
İnsanlar 13. Tanrı olmak isteyen İskender’in başına geleni bu sayının şansızlığına bağlamış olabilir.
Başka bir teori de, insanların dar ağacında asıldığı günlere gitmektedir. Celladın kullandığı ip 13 imlikten oluşuyordu.
Ayrıca, genellikle darağacı platformuna giden 13 adım vardı, çünkü bu insanların boynunun kırılması için gereken doğru yükseklikti.
Tarihçi Vincent Foster Hopper’a göre, 13’ü şanssız olarak nitelendiren insanlardan biri de 16. yüzyılda yaşamış numerolog Petrus Bungus’du. Bungus’un sebepleri; Yahudilerin Mısır’dan çıkarken Tanrı’ya karşı 13 kez mırıldanması, on üçüncü Zeburun kötülük ve yolsuzlukla ilgili olması, İsrail’in sünnetinin on üçüncü yılda meydana gelmesidir.
Kutsal Kâse’yi (İsa’nın Son Akşam Yemeği’nde içtiği bardak) ve diğer kutsal nesneleri koruduğuna inanılan Tapınak Şövalyeleri, aynı zamanda Avrupa krallarına bir tür bankacılık görevi yapıyordu. Ancak Fransız Kral Philip IV, İngiltere ile bir savaş kaybettikten ve şövalyelere ağır bir şekilde borçlandıktan sonra, tüm tapınak şövalyelerinin Satanizm ve diğer suçlarla suçlanması ve katledilmesi için komplo kurdu. Bu komplonun tarihi 13 Ekim 1307 Cuma idi.
Adında 13 harf varsa, lanetlenmen gerektiğini söyleyen eski bir batıl inanç var. Aptalca, evet, ama bir dizi kötü şöhretli katilin adının (Charles Manson, Karındeşen Jack, Jeffrey Dahmer, Theodore Bundy ve Albert De Salvo) 13 harf içerdiğini düşündüğünüzde biraz daha ikna edici. Merak ediyorsanız: Adolf Hitler’in vaftiz adı Adolfus Hitler’di.
Biliyor musunuz?
Triskaidekaphobia 13 sayısının korkusudur.
Paraskevidekatriaphobia 13. Cuma korkusudur.
Her yıl en az bir tane 13. Cuma vardır. bazen 2 ve 3 de olabilmektedir.
Böyle şanssız bir sayı olması nedeniyle birçok şehirde 13. sokak ya da 13. cadde gibi adresler yoktur.
Birçok asansörde ve binada 13. kat tabelalarda yazmaz. Bunun yerine 12-A gibi farklı ifadeler yer alır. Kuzey Karolina Asheville’deki Stres Yönetim Merkezi ve Phobia Enstitüsü’ne göre, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki yüksek binaların yüzde 80’inden fazlasının 13. katı yok ve otellerin, hastanelerin ve hava alanlarının büyük çoğunluğundaki odalarda 13 sayısı yazmaz. Benzer bir şekilde Doğu ve Güneydoğu Asya’nın çoğunda, özel veya kamusal yaşamda 4 sayısını bulmak oldukça zordur.
Son olarak, tarot okumasında, 13 sayısı ölüm kartıdır.
0 Yorum