SWOT Analizi (SWOT Matrisi olarak da bilinir), bir işletmenin performansı üzerinde büyük etkisi olabilecek çok çeşitli faktörlerin değerlendirilmesine yardımcı olan bir analiz aracıdır. Bu faktörler şirket içinde veya dışında olabilir. Ayrıca, bu faktörler bir şirket için olumlu / yararlı veya olumsuz / zararlı olabilir. Bu iki boyut birleştirerek dört çeyrekten oluşan 2 × 2 matrisi çizilir.
Bu matris Güçlü (Strength), Zayıf (Weakness), Fırsat (Opportunity) ve Tehdit (Threat) başlıklarından oluşur.
Güçlü Yönler (Strengths)
Bir şirketin güçlü yönleri, diğerlerine (rakiplere) oranla kendine avantaj sağlayan karakteristikleridir. Bazen bu güçlü yönlere benzersiz satış noktaları, firmaya özgü avantajlar veya rekabet avantajı da denir. Bu güçlü yönlerin kaynağı değerli, nadir, taklit edilmesi zor ve kuruluş çapında desteklenen kaynaklar ve yeteneklerdir. VRIO modeli bir şirketin kaynaklarını değerlendirmek için yararlı bir araçtır. VRIO (Value, Rareness, Imitability, Organization), firmanın daha büyük stratejik planının bir parçasını oluşturan bir iş analizi çerçevesidir.
Değerli şirket kaynaklarına örnek olarak; patentler, güçlü bir marka itibarı, yeni bir yenilikçi ürün, yetenekli bir iş gücü, tarihsel olarak geliştirilmiş teknik bilgi ve büyük finansal rezervler verilebilir. Bir şirketin güçlü yanlarının nereden geldiğini değerlendirmenin diğer bir yolu, Değer Zinciri Analizi’dir . Yönetim, bir şirketin eksiksiz değer zincirini haritalandırarak; hammadde alımından nihai ürünlerin pazarlanmasına ve satışına kadar, gerçek değerin nerelerde yaratıldığını daha iyi görebilir.
Zayıf Yönler (Weaknesses)
Benzer şekilde, bu araçlar bir şirketin zayıf yönlerini değerlendirmede çok faydalıdır. Bu zayıflıklar, bir şirketi diğerlerine göre dezavantajlı kılan şirket özellikleridir. Başka bir deyişle bir şirket için zararlı olanlardır.
Zayıf yönler; örneğin, patent koruması eksikliği, müşteriler arasında kötü itibar, küçük bir işletme sermayesi, kötü liderlik ve verimsiz bir üretim süreci olabilir. Zayıf yönler hem dahili hem de harici olarak yeterli geri besleme döngüsünün bulunmasıyla en iyi şekilde keşfedilebilir. Müşteri anketleri göndermek ve aylık çalışan toplantıları düzenlemek bu anlamda faydalı olabilir.
Güçlü ve zayıf yönler birlikte organizasyonun iç faktörlerden oluşan SWOT analizini oluşturur.
Fırsatlar (Opportunities)
Fırsatlar bir şirketin performansını olumlu etkileyebilecek SWOT analizinin dış faktörleridir. Fırsatları değerlendirmek için, bir şirket çevrede kendi yararına kullanılabilecek unsurlar aramalıdır.
Dış faktörleri değerlendirmenin en iyi yolu; endüstriyel dinamikler için Porter’ın Beş Kuvvet Analizi‘ni ve makro çevre için PESTEL Analizi‘ni kullanmaktır.
Porter’ın Beş Kuvvet Analizi ise özellikle mevcut rekabet, yukarı yönlü tedarikçi gücü, aşağı yönlü alıcı gücü, potansiyel yeni girişler ve ikamelerin tehdidi gibi sektör faktörlerine odaklanır.
PESTEL analizi; makro-çevrede politik, ekonomik, sosyal, teknolojik, çevresel ve yasal eğilimlere bakar. Müşterilerin artan satın alma gücü, devlet sübvansiyonları, daha elverişli uluslararası ticaret politikaları ve nüfus arasındaki genel yaşam tarzı değişiklikleri buna örnek olarak verilebilir.
Tehditler (Threats)
Öte yandan tehditler, gelecekte şirket için sorun yaratabilecek dış faktörlerdir. Fırsatlara benzer şekilde, çevrede organizasyona zarar verebilecek unsurları değerlendirmek için PESTEL Analizi ve Porter’ın Beş Kuvvet Analizi modelleri kullanılabilir.
Zararlı makro çevresel gelişmelere örnek olarak artan işsizlik oranı, yıkıcı teknolojiler, STK’lardan gelen protestolar ve artan yolsuzluk seviyeleri verilebilir. Sektöre özgü tehditler açısından; pazara giren yeni rakipler, ikamelerin varlığı ve tedarikçilerin pazarlık gücünü artırması düşünülebilir.
Fırsatlar ve tehditler birlikte SWOT analizinin dış kısmını oluşturur.
TOWS Matrisi
SWOT analizi, bir şirketin mevcut iç ve dış durumunun değerlendirilmesine yardımcı olur, ancak somut stratejik eylemler sağlamaz. Bir şirketin sahip olduğu stratejik seçenekleri haritalamanın bir yolu, TOWS matrisini (veya TOWS analizini) kullanmaktır. Dış çevrenin fırsat ve tehditlerini iç organizasyonun güçlü ve zayıf yönleriyle birleştirerek yönetim, içinde bulunduğu duruma göre dört temel strateji geliştirebilir:
SWOT’a benzer şekilde, bir TOWS analizi bir kuruluşun güçlü yanlarının, zayıflıklarının, fırsatlarının ve tehditlerinin tanımlanmasını içerir. Bununla birlikte, genellikle SWOT analizinin önemli bir eleştirisi, farklı faktörler ve kategoriler arasındaki ilişkileri göstermemesidir.
Örneğin, belirli bir tehdit bir zayıflığı daha önemli hale getirebilir. Oysa bir TOWS analizi, bir kuruluşun izleyebileceği ilgili stratejik seçeneklerin belirlenmesine yardımcı olmak için iç faktörleri dış faktörlerle eşleştirmeye çalışmaktadır. Bir kuruluşun fırsatlardan nasıl yararlanabileceğini, tehditleri nasıl azaltabileceğini, zayıflıkların üstesinden gelebileceğini ve herhangi bir güçlü yandan nasıl yararlanabileceğini görmesine yardımcı olabilir
TOWS yaygın olarak kullanılan bir stratejik planlama aracıdır ve bir kuruluşa gerçek değer katarak stratejik planlamayı bir adım daha ileri götürmeye yardımcı olabilir.
Bir TOWS analizinin hangi özel stratejinin benimseneceğine işaret etmeyeceğini, ancak eylemin gerekli olduğu alanlara dikkat çektiğini ve bu eylemin doğasının bir göstergesi olduğunu hatırlamak önemlidir. Bazen bir TOWS Analizi, bir SWOT’u tamamlamak için farklı bir yol olarak karıştırılabilir, ancak aslında farklı bir araçtır.
WT durumu: Mini-Mini stratejisi
Bu durumda şirketin çok az gelişme fırsatı vardır. Agresif bir ortamda faaliyet gösterir ve değişim potansiyeli azdır. Tehditlere dayanabilecek önemli güç seçeneği yoktur.
Mini-Mini stratejisinin amacı hem zayıflıkları hem de tehditleri en aza indirmektir. Mini-Mini stratejisi, bir şirketin tasfiyesi gibi kötü bir senaryoya ya da başka bir kuruluşla birleşerek hayatta kalması gibi iyi bir senaryoya kadar gidebilir.
WO durumu: Mini-Maxi stratejisi
Bu durumda, şirketin daha fazla zayıflığı (zayıflığı) vardır, ancak çevresi bunu çözmek için birçok fırsat sunmaktadır. Mini-Maxi stratejisi zayıflıkları en aza indirmeye ve fırsatları en üst düzeye çıkarmaya çalışır. Strateji, kuruluş içindeki zayıflıkları azaltırken veya düzeltirken bu fırsatlardan yararlanmayı da içermelidir. Örneğin, dış kaynak kullanımı veya doğru kaynaklara sahip başka bir şirket edinmek bir seçenek olabilir.
ST durumu: Maxi-Mini stratejisi
Bu durumda, agresif bir ortamda faaliyet gösteren güçlü bir şirket görüyoruz. Maxi-Mini stratejisinin amacı, bir şirketin güçlü yönlerini en üst düzeye çıkarırken, bu güçlü yönlerden kaynaklanan tehditleri de en aza indirmektir. Güçlü finansal yeteneklere ve maliyet düşürme becerilerine sahip bir şirket, rekabeti artırmak için fiyatlarını düşürebilir.
SO durumu: Maxi-Maxi stratejisi
Herhangi bir şirket, hem güçlü yanları hem de fırsatları en üst düzeye çıkarabilecek bir konumda olmak ister. Böyle bir işletme, pazarın sunduğu fırsatlardan yararlanmak için kaynaklarını kullanarak güçlü yönlerini artırabilir. Bu durumlarda şirketler, gelirlerini artırmak için uluslararası alanda genişlemeyi veya ürün portföylerini çeşitlendirmeyi düşünebilirler.
SWOT ve TOWS arasındaki fark nedir?
TOWS ve SWOT arasındaki en büyük fark, iç ve dış faktörler arasındaki ilişkilerdir. TOWS bu faktörlerin birbirleriyle nasıl bağlantı kurduğunu, birbirlerini nasıl etkilediğini inceler.
Fırsatlara Yönelik Güçlü Yönler:
SO, pazardaki potansiyel fırsatlara yanıt vermek için güçlü yönlerinizi nasıl kullanabileceğinize odaklanır.
Tehditlere Yönelik Güçlü Yönler:
ST, güçlü yönlerin işletmeye yönelik tehditleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için nasıl kullanılabileceğini inceler ve bazı durumlarda tehditlerin fırsatlara nasıl dönüştürülebileceğine bakar.
Fırsatların Zayıf Yönleri:
WO, her zaman doğal olarak gelmediği için en zor faktör olabilir. Fırsatların zayıflıklarınasıl giderebileceği düşünülmelidir.
Tehditlere Yönelik Zayıf Yönler:
WT, zayıflıkların işin tehditlerini nasıl etkileyebileceğini, geliştirebileceğini veya geliştirebileceğini vurgulamaktadır.
TOWS’un avantajları nelerdir?
- Anlaşılması ve uygulaması kolaydır.
- Hem iç hem de dış sorunların iyi bir analizini sağlar.
- Olumlu ve olumsuza odaklanır.
- Mevcut konumunuzu iyileştirmek için eylemlere yol açar.
TOWS’un sınırlamaları nelerdir?
- Karar verme aşamasını zorlaştıracak kadar geniş olabilir.
- Riskin önemini veya unsurunu öncelendirmek için bir yol içermez.
- Tamamlanması diğer araçlardan daha uzun sürer.
- Tamamlamak için hem iç hem de dış konular hakkında detaylı bilgiye ihtiyaç duyulur.
TOWS’tan en iyi şekilde nasıl yararlanılır?
- Müşterilerden geri bildirim alınmalı.
- Çalışanlarla görüşülmeli ve düşünceleri alınmalı.
- TOWS’ta her zaman dürüst ve olgusal olunmalı.
TOWS’dan önce ne gibi hazırlık yapılmalıdır?
İçinde bulunulan iç ve dış çevre bilgisinin ötesinde TOWS için herhangi bir hazırlık gerekli olmamakla birlikte, aşağıdakiler hakkında bilgi sahibi olunmasında fayda vardır:
- Mevcut müşteri ilişkileri
- Satış ve servis iyi/kötü vaka çalışmaları
- Sektördeki son haberler
- Rekabetçi faaliyetler
- Piyasadaki herhangi bir satın alma ve birleşme
- Olumlu ve olumsuz çalışan geri bildirimi
TOWS’u kim icat etti?
TOWS, 1982 yılında Heinz Weirich tarafından TOWS Matrisi Durum Analizi Aracı olarak adlandırılan bir makalede yayınlandı.
0 Yorum